چدن مالیبل چیست ؟
چدن ها عضوی از خانواده آلیاژهای آهنی بوده و یکی از پر استفاده ترین آلیاژهای مورد استفاده در صنعت می باشد , کربن چدن ها از رنج 2 تا 4 درصد بوده و سیلسیم در این آلیاژها نقش شگرفی دارد , چدن ها انواع مختلفی دارند که از جمله آن می توان به چدن خاکستری , چدن سفید , گرافیت فشرده , نشکن و چدن مالیبل یا همان چدن چکش خوار اشاره کرد آنچه قرار است در ادامه به معرفی , ویژگی و کاربرد آن بپردازیم چدن چکش خوار است ؛ این نوع ذاتا از نوع چدن های هیپو یوتکتیکی کم آلیاژی یا غیر آلیاژی بوده و برای ایجاد گرافیت های کروی فشرده و حصول خواص مکانیکی اعم از استحکام , چکش خواری عملیات آنیل کردن انجام می گیرد . تکنو استیل مجموعه تولیدی حفاظ نرده های استیل با انواع حفاظ بانکی و پله استخری در خدمت شماست . اگر برای ساختمان مسکونی یا تجاری دنبال حفاظ درب و پنجره و تراس استیل هستید به تکنو استیل مراجعه کنید و با قیمتی مقرون بصرفه سفارش دهید . همراه ما باشید اما در ادامه با :
- آشنایی با چدن مالیبل و ترکیبات آن
- انواع چدن مالیبل
- کاربرد چدن های مالیبل
- مزایا و محدودیت های چدن چکش خوار
- تفاوت چدن داکتیل و مالیبل
آشنایی با چدن مالیبل و ترکیبات آن
چدن مالیبل دسته از انواع چدن های کم آلیاژ یا غیر آلیاژی بوده که در عملیات حرارتی آنیل قرار گرفته باشد , هنگام عملیات ریخته گری کربن به شکل ترکیبی همراه با آهن منجمد شده که موجب تشکیل چدن سفید می شود , اما این چدن باید تحت عملیات حرارتی قرار گرفته تا کربن به شکل گرافیت جوانه زده و رشد کند و در این فرآیند ساختار از حالت شکننده به حالت چکش خوار متغیر می شود , کربن در ساختار این نوع بیشتر به شکل کلوخه هایی از گرافیت با اشکال نامنظم است , چدن چکش خوار حاوی کلوخه های گرافیتی بوده که مانند چدن داکتیل کروی نیستند زیرا هنگام عملیات حرارتی به جای تشکیل در هنگام سرد شدن از مذاب به وجود می آیند شکل گرافیت ها در چدن چکش خوار کروی نیست و برفی می باشد .
عناصر تشکیل دهنده :
- کربن 90/2 – 16/2
- سیلیکون 90/1 – 9/
- منگنز 25/1 -15 /
- گوگرد 2/ – 02/
- فسفر 15/ – 02/
انواع چدن مالیبل
چدن های مالیبل مغز سیاه و پرلیتی :
ریز ساختار این نوع چدن دارای زمینه بوده که اساسا فریتی است , ریز ساختار چدن مالیبل پرلیتی با توجه به نوع گرید دارای زمینه پرلیتی یا دیگر محصولات دگرگونی آستنیتی می باشد ؛ گرافیت به شکل کلوخه هایی از کربن تمپر شده وجود داشته و ریز ساختار این نوع چدن نباید دارای گرافیت ورقه ای باشد .
ساخت پله استیل پایه چوبی و پنل شیشه ای
چدن های مالیبل مغز سفید :
این نوع در مقایسه با مغز سیاه دارای سیلسیم کمتر و کربن بیشتر است , چدن های مالیبل مغز سیاه هنگام عملیات حرارتی به میزان کمی دکربوره بوده و تنها تحت فرآیند انیل یک مرحله ای در دمای 980 تا 1070 درجه سانتی گراد قرار میگیرد و پس از آن سرد می شود با دی کربوره شدن یک قشر نازک بدون گرافیت در سطح چدن به وجود آمده که میزان کربن آن با شیب مشخصی از سطح به سمت مرکز افزایش می یابد ریز ساختار این نوع چدن به شکل بخش هایی از پرلیت و کربن درون زمینه ای فریتی می باشد درون این ریز ساختار می توان سه ناحیه سطحی (که حاوی فریت خالص است), ناحیه میانی ( که دارای پرلیت , فریت و کربن تمپر شده است ) و ناحیه هسته (که شامل پرلیت ع کربن تمپر شده و فریت است ) را مشاهده نمود .
کاربرد چدن های مالیبل
از چدن مالیبل اغلب برای ریخته گری های کوچک که انعطاف و استحکام کششی می خواهند استفاده می شود از جمله کاربرد این نوع چدن را می توان موارد زیر برشمرد .
- ساخت قطعات خودرو
- اتصالات و یراق آلات لوله ها
- حفاظت عایق های الکتریکی
- واشر
- براکت ها
- ابزارآلات دستی
- سخت افزار معدن
- تجهیزات کشاورزی و….
از لحاظ چکش خواری برای برخی کاربردهایی که شکل پذیری و چقرمگی در آنها حائز اهمیت است استفاده می شود از لحاظ خواص مکانیکی این چدن در قطعات ریخته گری شده با مقاطع نازک کاربرد دارد ؛ برای قطعاتی که باید سوراخ یا سرد شود , برای قطعات نیازمند حداکثر ماشین کاری و نیز قطعاتی که باید در دمای پایین در برابر ضرب مقاومت خود را حفظ کنند همچنین قطعاتی که باید در برابر فرسودگی و سایش مقاوم باشد از این چدن استفاده می شود
مزایا و محدودیت های چدن چکش خوار
از مزایای چدن مالیبل باید گفت که این چدن نسبت به چدن های خاکستری انعطاف پذیری و استحکام بیشتری دارد اما در مقایسه با چدن خاکستری و چدن با گرافیت کروی طولانی بودن عملبات حرارتی و نیاز به تغذیه گذاری بیشتری در مقایسه با چدن سفید است برای تولید چدن چکش خوار ابتدا باید چدن سفید تولید شود و چدن سفید نیز زمانی به دست می آید که سرعت انجماد مذاب سریع باشد بنابراین قطعات تولید شده از لحاظ ضخامت با محدودیت مواجه هستند یعنی هر قدر ضخامت بیشتر شود سرعت سرد شدن مذاب کمتر بوده و تولید چدن سفید مختل می شود .
تفاوت چدن داکتیل و مالیبل
چدن های نشکن یا داکتیل که چدن گرافیت کروی نیز نامیده می شوند مانند چدن های مالیبل دارای گرافیت کروی یا گلوله ای می باشد چدن های نشکن بر خلاف چدن های مالیبل که در عملیات حرارتی چدن سفید به دست می آید توسط یک ترکیب شیمیایی خاص تولید می شود .
