فولاد چیست ؟
به تعداد بیشماری از فولادها که عنصر تشکیل دهنده آنها آهن باشد فولاد گفته می شود کربن از اصلی ترین عنصر این آلیاژ می باشد که حدود 3 درصد تا 1/5 درصد متغییر و در موارد محدودی نیز تا 25/2 درصد می رسد اگر آلیاژی کمتر از 3 درصد کربن داشته باشد آهن و اگر بیش از 1/5 درصد کربن داشته باشد چدن نام دارد استحکام فولاد با میزان کربن به کاررفته افزایش یافته و از طرفی هم باعث قابلیت جوشکاری و احتمال شکست ترد را نیز افزایش می یابد از فولاد به دلیل استحکام کششی زیاد و قیمت مناسب در مواردی چون , ساختمان سازی , خودروها و ماشین آلات , کشتی ها , لوازم آشپزخانه مانند کارد و چنگال و….مورد استفاده قرار میگیرد از مقرون به صرفه ترین و جدیدترین روش های تولید این محصول فولادسازی به روش اکسیژن قلیایی (BOS ) می باشد .
- روش تولید آهن آلات
- تبدیل آهن به فولاد
- فولاد های کربنی
- فولادهای زنگ نزن
- تولید کننده های فولاد در ایران
استنلس استیل چیست
روش تولید آهن آلات
به طور کلی در کشورهای جهان دو روش برای تولید آهن آلات وجود دارد کوره بلند یا کوره الکتریکی
کوره بلند
استفاده از این روش سنتی سابقه ای طولانی دارد , در این روش سنگ آهن خورد شده به همراه مقداری پودر کک به قسمت آلگومداسیون حمل و از آنجا وارد کوره بلند می شود این کوره توسط لایه سنگ آهک , کک و سنگ آهک شارژشده و سپس هوای داغ توسط لوله به کوره دمیده می شود و سنگ آهن ذوب , و در انتهای کوره جمع می شود سپس آهن مذاب از کوره تخلیه و به کنتور حمل می گردد بعد از آن فولاد در قالب ریخته و به صورت شمش , بیلت و یا بلوم راهی کارخانه نورد می شود .
کوره الکتریکی
در این روش سنگ آهک در کنار زغال سنگ احیا شده و به شکل آهن اسفنجی در می آید , آهن اسفنجی با درصدی از آهن قراضه برای ذوب وارد کوره الکتریکی شده و در این مرحله ناخالصی موجود در آهن همراه با کمی اکسید آهن به صورت سرباره از فولادهای مذاب جدا می شود سپس فولاد مذاب شده را در قالب ریخته و پس از آن به کارخانه نورد ارسال می شود .
تبدیل آهن به فولاد
در تبدیل آهن به فولاد , آهن مذاب تصفیه شده را با ترکیب مقدار معینی کربن و عناصری دیگر وانادیم , کروم , تیتانیوم , منگنز و نیکل به فولاد تبدیل می کنند البته در تهیه فولادهای خاص با توجه به مصارف آنها از مولیبدن , تنگستن و یا فلزات دیگر نیز استفاده می شود در دمای بالا آهن و کربن با یکدیگر منحل شده و کاربید آهن ( سمنتیت) تشکیل می دهند اگر فولاد دارای سمنتیت , به آرامی سرد شود کربن به صورت پولک های گرافیت جداشده این عملکرد در چدن ها که کربن بیشتری دارند به عکس عمل می کند و اگر فولاد به سرعت سرد شود کربن به شکل سمنتیت باقی و تجزیه سمنتیت در دمای معمولی به قدری کند بوده که این عمل انجام نشده و با سرد شدن سمنتیت فولاد به وجود می آید .
فولادهای کربنی
فولاد کربنی
از پرکاربردترین فولادها نوع کربنی می باشداین نوع فولاد با توجه به میزان کربن موجود در آن به سه دسته فولاد کم کربن (0/25 ) مورد استفاده در کارهای مهندسی , با کربن متوسط ( 0/25 تا 0/7 درصد) کاربرد داشتن در قطعات متحرک ,و نوع پر کربن این محصول (0/7 تا 1 درصدو به ندرت تا 1/5 درصد) دارای ویژگی هایی چون سهولت ماشین کاری و جوشکاری , دارای مقاومت و سختی می باشد .
فولادهای زنگ نزن
این محصول به دلیل خاصیت غیر فعال شدن می تواند مقاومت خوبی در برابر خوردگی از خود نشان دهد فولادهای معمولی که ورقه نازکی از ضد زنگ بر روی یک یا دوطرف آنها قرار داشته و عنصر کروم مهمترین آلیاژی است که همراه با آهن , کربن , منگنز و سیلیس در تولید این محصول استفاده شده است این نوع به شکل میل , صفحه , لوله , سیم ساخته شده وپر کاربردترین فولادهای ضد زنگ حاوی 8 درصد نیکل هستند این فولاد در سازه هایی چون , موتور جت , کارد و چنگال , دستگاه مخصوص برش و…..استفاده می شود .فولاد های زنگ نزن به دسته های آستنیتی , فریتی , مارتنزیتی , دوبلکس تقسیم که هر کدام در صنعت فولاد کاربردهای مختلفی دارند .
تولید کننده های فولاد در ایران
- فولاد مبارکه اصفهان تولید سالانه با ظرفیت 8/8 میلیون تن
- مجتمع فولاد خوزستان تولید سالانه 0/5 میلیون تن
- ذوب آهن اصفهان تولید سالانه 6/3 میلیون تن
- مجنمع فولاد خراسان تولید سالانه 4/1 میلیون تن
- معدن صنعتی چادرملو 3/1 تولید سالانه میلیون تن
- ذوب اهن امیرکبیر اراک تولید سالانه 1/1 میلیون تن
- مجتمع فولاد آذربایجان با تولید سالانه 8/0 میلیون تن
